ครบ 28 ปี มรณกาล พระพิมลธรรม (ชอบ อนุจารี) อดีตเจ้าอาวาสวัดราษฎร์บำรุง

วันเสาร์ที่ 21 พ.ย.2563 น้อมรำลึกครบรอบ 28 ปี มรณกาล พระพิมลธรรม (ชอบ อนุจารี) อดีตเจ้าอาวาสวัดราษฎร์บำรุง, อดีตเจ้าคณะจังหวัดชลบุรี และอดีตแม่กองธรรมสนามหลวง

ย้อนไปในปี พ.ศ.2519 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร โปรดเกล้าฯ แต่งตั้งพระพิมลธรรม (ชอบอนุจารี) เป็นราชบัณฑิต สาขาวรรณศิลป์

เป็นพระเถระรูปแรกในสังฆมณฑล ที่ได้รับการยกย่องเช่นนี้

มีนามเดิม ชอบ ชมจันทร์ เกิดเมื่อวันอาทิตย์ที่ 23 มี.ค.2444 ที่บ้านหัวไผ่ อ.พานทอง จ.ชลบุรี บิดาชื่อ นายชม มารดาชื่อ นางจันทร์ มีพี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกัน 6 คน และพี่น้องต่างมารดาอีก 6 คน

อายุ 8 ขวบ เรียนหนังสือไทยเบื้องต้นที่บ้านคุณยายช้อย แล้วไปต่อที่วัดพลับ อ.พนัสนิคม จ.ชลบุรี สอบได้ชั้นมูล 3 และศึกษาจนจบชั้นสูงสุดจึงได้หยุด การเรียน

อายุ 14 ปี บรรพชา ที่วัดพลับ โดยมีพระครูพนัสนิคม เป็นพระอุปัชฌาย์

หลังบวชได้ 2 ปี คุณยายช้อยพาไปฝากเรียนบาลีที่วัดใต้ต้นลาน อ.พนัสนิคมมีพระอธิการกราน เป็นเจ้าอาวาส และเป็นผู้เริ่มเปิดบาลีขึ้นใน พ.ศ.2459 โดยอาราธนาพระครูอุดมธรรมวินัย (เงิน) วัดจักรวรรดิราชาวาส กทม. เป็นครูสอน

ได้เรียนบาลีมูลกัจจายนะ แต่ยังไม่ทันแปลคัมภีร์ครูก็ย้ายไปเป็นเจ้าอาวาสวัด หัวถนน อ.พนัสนิคม โรงเรียนปิดโดยปริยายจึงเดินทางไปเรียนบาลีต่อที่กรุงเทพฯ

พ.ศ.2461 ไปอยู่ที่วัดมหาธาตุ กทม. สมเด็จพระวันรัต สมัยยังดำรงสมณศักดิ์ เป็นพระเทพโมลี (เฮง เขมจารี) ให้ไปอยู่คณะสลัก

เวลานั้นจำกัดอายุนักเรียนสอบธรรม ถ้าเป็นสามเณรต้องอายุ 19 ปี จึงจะสอบได้และมีเรียนเพียงชั้นตรีกับชั้นโทเท่านั้น ชั้นเอกยังไม่มี

เล่าเรียนพระปริยัติธรรม (แผนกนัก ธรรม) ควบคู่กันไป พ.ศ.2462 สอบได้ นักธรรมตรี พ.ศ.2463 สอบได้นักธรรมโท แต่ไม่ได้ต่อนักธรรมเอก เพราะในสมัยนั้นยังไม่มีการเรียนการสอน จากนั้นก็เรียนบาลีไวยากรณ์ต่อ

เข้าพิธีอุปสมบทที่วัดมหาธาตุ เมื่อวันที่ 5 ก.ค.2465 สมเด็จพระวันรัต (เฮง) เมื่อดำรงสมณศักดิ์พระธรรมไตรโลกาจารย์ (เฮงเขมจารี) เป็นพระอุปัชฌาย์, พระศรีสมโพธิ(ช้อย ฐานทตฺโต) เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระญาณสมโพธิ (สวัสดิ์ กิติสาโร) เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายานามว่า อนุจารี

เป็นทั้งนักศึกษาและครูสอนบาลี กระทั่งสำเร็จเป็นเปรียญธรรม 6 ประโยค

ลำดับสมณศักดิ์ พ.ศ.2489 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่ พระชลธารมุนี พ.ศ.2492 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็น พระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชสุธี

พ.ศ.2495 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพเมธี พ.ศ.2499 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมโกศาจารย์

พ.ศ.2530 โปรดเกล้าฯ เลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะ เจ้าคณะรองชั้นหิรัญบัฏที่ “พระพิมลธรรม”

ท่านเป็นผู้บุกเบิกในด้านเผยแผ่ทั้งในและนอกประเทศ นำพระพุทธศาสนาไปเผยแผ่ในเอเชีย ยุโรป และอเมริกา และอำนวยการสร้างวัดไทยในอเมริกาหลายวัดจนเจริญรุ่งเรือง อาทิ ลอสแองเจลิส, นครเดนเวอร์ รัฐโคโลราโด, รัฐยูทาห์, วาวเวก เนเธอร์แลนด์ และสร้างพระพุทธรูปประจำวัดลอสแองเจลิส, วัดพุทธปทีป กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ฯลฯ

นอกจากนี้ ยังเป็นผู้นำการสอบธรรมสนามหลวงไปเปิดในต่างประเทศ เช่น รัฐกลันตันและรัฐเคดาห์ ประเทศมาเลเซีย

และยังมีตำแหน่งหน้าที่การงานสำคัญมากมาย อาทิ กรรมการชำระพระไตรปิฎกแปล, กรรมการตรวจบาลีสนาม หลวง, กรรมการสังคายนาพระธรรมวินัย, เจ้าคณะจังหวัด ชลบุรี, แม่กองธรรมสนามหลวงถึงพ.ศ.2503, เจ้าคณะตรวจการภาค 9, งานตรวจประกวดหนังสือชิงรางวัลของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ฯลฯ

ด้านเชิงกวีนิพนธ์ ประพันธ์บทคำกลอนในเชิงวรรณกรรมทั้งร้อยแก้วและร้อยกรองในทางพุทธศาสนาไว้มากมาย รวมจำนวนมากกว่า 109 เรื่อง เช่น เทวธรรม (พ.ศ.2490) โอวาทสมเด็จ (พ.ศ.2497) ฯลฯ

รวมทั้งริเริ่มยกฐานะวันอาสาฬหบูชา เป็นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา

ทั้งนี้ ผลงานวรรณกรรมที่ได้รับพระราชทานรางวัล คือ เรื่องวุฒิ 4 และ “จักร 4” และหนังสือสอนพระพุทธศาสนาแก่เด็กเรื่อง “ตระกูลอันมั่งคั่ง จะตั้งอยู่นานไม่ได้เพราะสถาน 4”

ปัจจุบัน ผลงานทั้งหมดถูกรวบรวมไว้ที่ หอธรรมราชบัณฑิตวัดราษฎร์บำรุง จ.ชลบุรี และถูกนำไปใช้เป็นข้อคิดเตือนใจพิมพ์ไว้ในหนังสือที่ระลึกงานต่างๆ อย่างแพร่หลาย

วาระสุดท้ายแห่งชีวิต ท่านอาพาธเรื้อรังก่อนละสังขารด้วยอาการสงบ เมื่อวันที่ 21 พ.ย.2535 เวลา 13.40 น.

สิริอายุ 92 ปี พรรษา 70